Ωτοβελονισμός ή ωτοθεραπεία
Τι είναι η ωτοθεραπεία;
Ωτοθεραπεία είναι η εξέταση, ανίχνευση και διέγερση συγκεκριμένων σημείων του πτερυγίου του αυτιού για τη διάγνωση και θεραπεία παθήσεων σε άλλα σημεία του σώματος. Η διέγερση των σημείων αυτών συνήθως γίνεται με βελόνες (ωτοβελονισμός), αλλά μπορεί επίσης να γίνει και με σπορίδια βακάριας, με ηλεκτρικό ρεύμα, με μαγνητάκια ή με laser.
Ποια είναι η διαδικασία του ωτοβελονισμού;
Μετά τη λήψη ιστορικού και την κλινική εξέταση του ασθενούς, ο ωτοθεραπευτής προχωράει στην επισκόπηση του αυτιού τού ασθενούς αναζητώντας σημάδια, σπίλους, ευρυαγγείες κλπ. Στη συνέχεια προβαίνει στην ηλεκτρική ανίχνευση του αυτιού αναζητώντας συγκεκριμένα σημεία βελονισμού, τα οποία σημαδεύει. Τέλος, ανιχνεύει μηχανικά επώδυνα σημεία στο αυτί, με τη βοήθεια ανιχνευτή (palpeur) ο οποίος ασκεί συγκεκριμένη πίεση.
Μετά τον εντοπισμό των σημείων του αυτιού που πρόκειται να βελονιστούν, ακολουθεί ο βελονισμός τους, ο οποίος γίνεται με πολύ λεπτές βελόνες, που παραμένουν στα σημεία από λίγα λεπτά μέχρι και μισή ώρα περίπου. Σε κάποιες από αυτές τις βελόνες είναι δυνατό να εφαρμοστεί και ηλεκτρικός ερεθισμός με κατάλληλο μηχάνημα.
Μετά την αφαίρεση αυτών των βελόνων ακολουθεί ο βελόνισμός με τις λεγόμενες ημιμόνιμες βελόνες. Αυτές είναι πολύ μικρές βελονίτσες (μήκους 0,3 – 1,5mm) οι οποίες τοποθετούνται στα ίδια βελονιστικά σημεία και κολλούν στο αυτί με τη βοήθεια ενός μικρού στρογγυλού αυτοκόλλητου στο χρώμα του δέρματος. Εκεί παραμένουν για κάποιες εβδομάδες. Οι ημιμόνιμες βελόνες μπορούν να τοποθετηθούν και αμέσως μετά την ανίχνευση των σημείων.
Είναι επώδυνη διαδικασία;
Η πλειονότητα των ασθενών αναγνωρίζουν ότι ο ωτοβελονισμός είναι μια γενικά ανώδυνη θεραπεία με πολύ καλά αποτελέσματα. Μικρός πόνος προκαλείται σχεδόν αποκλειστικά κατά την ανίχνευση και τον βελονισμό των επώδυνων (νευροαντανακλαστικών) σημείων, τα οποία αποτελούν περίπου το 1/10 των σημείων που βελονίζονται σε έναν ασθενή. Ο πόνος που παράγεται σ'αυτά τα λιγοστά σημεία είναι γενικά πολύ καλά ανεκτός και συνήθως εξαφανίζεται αμέσως μετά την τοποθέτηση της ημιμόνιμης βελόνας. Σπανιότερα μπορεί να διαρκέσει έως 12 ώρες.
Σε ποιες παθήσεις χρησιμοποιείται ο ωτοβελονισμός;
Καταρχήν ο ωτοβελονισμός είναι μια γρήγορη, οικονομική και πολύ αποτελεσματική μέθοδος ελέγχου του πόνου, η οποία δεν αλληλεπιδρά αρνητικά με άλλες θεραπείες και μπορεί να έχει μόνο θετική αθροιστική αναλγητική δράση.
Επίσης είναι σημαντική η συνεισφορά του στην απεξάρτηση από διάφορες έξεις όπως είναι το κάπνισμα, το αλκοόλ και το φαγητό.
Ακόμη, ο ωτοβελονισμός μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ψυχολογική κατάσταση του ατόμου με αποτέλεσμα να χρησιμοποιείται στις ψυχικές παθήσεις όπως είναι η αγχώδης διαταραχή, οι κρίσεις πανικού, η κατάθλιψη κλπ. είτε ως μονοθεραπεία είτε συνηθέστερα επικουρικά. Για τον ίδιο λόγο σημαντική είναι και η συνεισφορά του στη θεραπεία παθήσεων που επηρεάζονται από την ψυχική σφαίρα, όπως είναι η σπαστική κολίτιδα, η ινομυαλγία, αλλεργικές καταστάσεις (π.χ. άσθμα, κνίδωση), εμμηνορυσιακές διαταραχές, κεφαλαλγίες κλπ.
Ποια είναι η προέλευση της ωτοθεραπείας;
Ο βελονισμός είναι παγκοσμίως μια από τις αρχαιότερες θεραπευτικές τεχνικές, που έχει τις ρίζες του στην αρχαία Κίνα. Μερικά από τα αρχαιότερα κείμενα της Κινέζικής Ιατρικής αναφέρουν βελονιστικά σημεία και τεχνικές μάλαξης ειδικά για το αυτί. Για την αντιμετώπιση οφθαλμολογικών προβλημάτων στα αρχαία χρόνια ενίοτε συνταγογραφούνταν χρυσά ή ασημένια σκουλαρίκια, για τη συνεχή θεραπευτική διέγερση σημείων του αυτιού. Η πρακτική αυτή εφαρμόζεται ακόμη σε διάφορες περιοχές ανά την υφήλιο, συμπεριλαμβανομένης και της Ευρώπης. Οι Αρχαίοι Έλληνες και Αιγύπτιοι πίστευαν ότι η διέγερση του αυτιού μπορούσε να επηρεάσει την υγεία του ατόμου. Στην Ευρώπη του Μεσαίωνα διενεργούσαν χειρουργικές επεμβάσεις σε συγκεκριμένες περιοχές του αυτιού για να θεραπεύσουν την ισχιαλγία.
Στη σύγχρονη εποχή, η ωτοθεραπεία προωθήθηκε από τον Paul Nogier στη Γαλλία του 1950. Μετά από πειράματα ο Nogier σχεδίασε έναν χάρτη σημείων του αυτιού, που αντιπροσωπεύουν τα διάφορα όργανα και λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού. Πίστευε ότι στο πτερύγιο του αυτιού, που ομοιάζει σχηματικά προς ένα ανθρώπινο έμβρυο, αντιπροσωπεύονται τα διάφορα μέρη του σώματος, με το λοβό του αυτιού να αντιπροσωπεύει το κεφάλι. Ο Nogier θεωρούσε ότι διεγείροντας κάποια σημεία στο αυτί, τα αντίστοιχα όργανα του σώματος επηρεάζονταν δεχόμενα νευρικές ώσεις. Επίσης θεωρούσε ότι μετρώντας την ηλεκτρική αντίσταση στο δέρμα του αυτιού, θα μπορούσαν να εντοπιστούν προβλήματα στα εσωτερικά όργανα και έτσι η ωτοθεραπεία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση ασθενειών. Τόσο ο Nogier όσο και οι διάδοχοί του ωτοθεραπευτές σε Ευρώπη και Αμερική διεξήγαν επιστημονικά πειράματα και μελέτες στον ωτοβελονισμό, που κατέληξαν σε σημαντικά και απρόσμενα αποτελέσματα τόσο στη θεραπεία όσο και στη διάγνωση των διαφόρων παθολογιών.